Plaza Kalamay

Mas buhay an demoksrasya sa Naga kan dekada 60, 70 asin amay na parte kan dekada 80. Ini nin huli ta maski malaboy asin baybay pa an palibot kan munomento ni Rizal pero maogma huli sa aro-aldaw na presencya ni Kalamay.

Si Kalamay an dakulang debatista kadto kontra maski kiisay kun bibliya asin tataramon nin Diyos an pag-oorolayan.

Pero an saiyang mayor na hanapbuhay iyo an magtinda nin malagom na kalamay.

Aga pa lang dakol na an taong tiripon sa sarong parte kan Plaza bako lang mga lalaki kundi pati mga babae, bako lang gurang pati mga juvenes asin mga kaakian an nagdadaralan kan deriskusyunan.

Huna mo may pasaling “Hagyanan sa kabituunan na may Karantahan”.

Maogma an debate kadto ta maski nag-iinit asin nag-aaso-aso mayong pirikonan.

Si Kalamay na sarong Catolico garo man lang si depuntong Ely Soriano kan Dating Daan na tuom an bibliya. Kalaban ni Kalamay an mga madudunong na Protestante, Iglesia ni Cristo asin representantes kan man iba-ibang relihiyon na dai man nagpapahunod kaya inaabot maghapon asin minsan abot matanga an debate sa Plaza.

An mga taga-media, mga peryodista asin mga taga-radyo kadto pag mayo nang matalayop asin matsismisan sa laog kan Kantong Putikon kataid kan Plaza minabaralyo sa lugar kan diskusyon asin nagdadaralan man si Kalamay and company.

Ngalas ako, aki pa ako kadto ta an mga taga-media dai nagbabale sa diskusyon. Kun bakong dai polbos an bibliya o dai lang talaga sinda interesado.

Kan panahon na idto an Naga pa kaya an Puso kan Bikol ta iyo an regional center ta dai pa ibinabalyo ni Marcos sa ciudad nin Legazpi.

Huli kan aro-aldaw na debate kadto an Plaza Rizal kan Naga pigbabansagan na Freedom Park arog kadto sa Londres sa Inglatiera o sa sarong parke duman sa UP Los Baṅos na puede kang magtaram maski ano, puede mong tabugaon an gobyerno, puede kang magkurahaw na dai ka sisitaron kan awtoridad.

An bantay kadto kan Plaza mga provincial guards pa kan Camarines Sur ta ini sakop pa kan gobyerno provincial asin pigmamanihar lan lokal na gobyerno kan Camarines Sur.

Dai pa kadto itinatao kan korte an Plaza sa ciudad nin Naga.

Buhay pa kadto an heganting provincial Capitol, buhay naman an bagong PNB building, may kataid na police headquarters asin an Plaza Quezon pig-aapod pang Kiosko.

Garo kadto burogkos pa an mga taga-Naga asin taga-Camarines Sur bako pang maisip an mga tao. May taga-Camarines Sur na nakaka-operar pa nin pampasaherong lunadan o jeep na nagbibiyahe sa centro kan Naga pero may Naga City Charter na.

An Plaza kadto iyo an embahada kan provincia sa laog kan Naga. Saro sa mga nagigiromduman ko na aktibong debatista asin nagkandidato ngani nin para-konsehal iyo idtong depuntong Poreng Espeso na perming nakatingag sa langit. Saro siyang retiradong pulis, nagproprograma sa radyo (DZGE) asin may librong sinurat na an titulo “Pagmata na baya tugang ko”.

Basang na lang bagang nawara an mga debate ta idto palan nagadan na si Kalamay. Sabi kan saiyang sobreno asin maku-apo na amigo ko maski namamatangaan sa debate si Sr. kalamay pero pagpuli sa harong may itinataong benta kan saiyang paninda para sa saiyang pamilya.

Saro sa mga tagahanga ni Kalamay iyo an parasurat na si Conrado De Quiros na pakakaretira palan sa Ateneo High School kan dekada 60 minatambay sa Plaza nagdadalan kan debate. Mala ta pigsurat nya yan sa sarong artikulo sa Philippine Daily Inquirer.

Ngonyan ta bago na an Plaza, bago na an mga maku-apo ni Rizal, mayo na nin Kalamay ta nagrereynar sa Plaza Rizal.

Ngonyan lang nabisto an saiyang apelyedo pero mayong pangaran na siya palan si Mr. Regachuelo na namundag sa Oas, Albay.